Chaimki i rumki – historia waluty getta łódzkiego #giełdahistorii odc. 40 - Instytut Pileckiego
Chaimki i rumki – historia waluty getta łódzkiego #giełdahistorii odc. 40
Litzmannstadt Ghetto, jedno z największych gett stworzonych przez Niemców w czasie II wojny światowej, było miejscem wyjątkowym również pod względem ekonomicznym – to tam po raz pierwszy wprowadzono odrębną walutę dla Żydów, tzw. chaimki lub rumki.
W tym odcinku Andrzej Zawistowski rozmawia z numizmatykiem Jackiem Sarosiekiem o historii gettowego pieniądza, jego emisji, zabezpieczeniach, a także o przypadkach fałszerstw – zarówno w czasie wojny, jak i współcześnie. Dowiesz się:
- kto zaprojektował i drukował banknoty dla getta,
- jak funkcjonował „Bank Skupu Wartościowych Przedmiotów i Odzieży”,
- dlaczego dziesięciofenigówki mogły służyć jako... podpałka do pieca,
- jak działał system wynagrodzeń i zasiłków w zamkniętej społeczności getta,
- i co stało się z fałszerzem, który wpadł przez... brak jednej kropki.
To opowieść nie tylko o walucie, ale i o desperackich próbach zachowania godności, pomysłowości i przetrwania w nieludzkich warunkach.
Zobacz także
- Lipcowi 1945. Twarze ofiar Obławy Augustowskiej | Wernisaż wystawy czasowej w Łomży Aktualności Lipcowi 1945. Twarze ofiar Obławy Augustowskiej | Wernisaż wystawy czasowej w Łomży W związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą największej zbrodni sowieckiej na Polakach po II wojnie światowej, Instytut Pileckiego zaprasza na wernisaż wystawy czasowej „Lipcowi 1945. Twarze Ofiar Obławy Augustowskiej”. 
- Zapraszamy do Domu Pamięci Obławy AugustowskiejAktualności Zapraszamy do Domu Pamięci Obławy Augustowskiej Zapraszamy do zwiedzania wystawy stałej Domu Pamięci Obławy Augustowskiej. 
- "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacjaAktualności "Lipcowi '45" – muzyczna opowieść o Ofiarach Obławy Augustowskiej | fotorelacja W augustowskim amfiteatrze, nad jeziorem Necko, odbyło widowisko muzyczno-multimedialne. Koncert "Lipcowi '45" był zwieńczeniem organizowanych przez Instytut Pileckiego obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej. 
- Jedna wskazówka - Obława Augustowska oczami rodzin. Reportaż audioAktualności Jedna wskazówka - Obława Augustowska oczami rodzin. Reportaż audio Reportaż „Jedna wskazówka” Martyny Wojtkowskiej, powstał z okazji 80. rocznicy Obławy Augustowskiej. 
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy AugustowskiejAktualności Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej 12 lipca 2025 roku Instytut Pileckiego otworzył Dom Pamięci Obławy Augustowskiej. 
- Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowejAktualności Zaproszenie na otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – zapis konferencji prasowej 10 lipca 2025 roku w siedzibie Instytutu Pileckiego w Augustowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona otwarciu Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, które odbędzie się 12 lipca. 
- Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badańAktualności Ilu Polaków wie, czym była Obława Augustowska - nowe wyniki badań We współpracy z Fundacją Centrum Badania Opinii Społecznej przeprowadziliśmy badanie wiedzy o Obławie Augustowskiej. 
- Gra terenowa "Śladami Obławy Augustowskiej" | 15 lipcaAktualności Gra terenowa "Śladami Obławy Augustowskiej" | 15 lipca Młodzieżowa Rada Instytutu Pileckiego zaprasza serdecznie na kolejną grę terenową, która odbędzie się 15 lipca o godz. 18:00 w nowej siedzibie augustowskiego oddziału Instytutu Pileckiego, tuż przy Domu Pamięci Obławy Augustowskiej. 
- Koncert LIPCOWI'45 poświęcony pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej (19 lipca, g. 20:30)Aktualności Koncert LIPCOWI'45 poświęcony pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej (19 lipca, g. 20:30) W ramach obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej oraz otwarcia Domu Pamięci Obławy Augustowskiej, zapraszamy na koncert LIPCOWI '45. 
- Obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej | 12-19 lipcaAktualności Obchody 80. rocznicy Obławy Augustowskiej | 12-19 lipca Zapraszamy do udziału w obchodach 80. rocznicy Obławy Augustowskiej – największej powojennej zbrodni na Polakach. 
- Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej | 12 lipca godz. 13:30Aktualności Otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej | 12 lipca godz. 13:30 W 80. rocznicę Obławy Augustowskiej zapraszamy na uroczyste otwarcie Domu Pamięci Obławy Augustowskiej – nowego miejsca na muzealnej mapie województwa podlaskiego. 
- Historia znów ożyła! | Piknik UŁAŃSKIE SERCA nad jeziorem StudzieniczeAktualności Historia znów ożyła! | Piknik UŁAŃSKIE SERCA nad jeziorem Studzienicze 31 maja 2025 roku w Studziennicznej spotkaliśmy się 2. edycję Pikniku Historycznego poświęconego 1. Pułkowi Ułanów Krechowieckich. Piknik był częścią obchodów 80. rocznicy Obławy Augustowskiej, których główna część odbędzie się w lipcu.