Piwnice Terroru. Badania w podziemiach “Domu Turka” w Augustowie. - Instytut Pileckiego
Piwnice Terroru. Badania w podziemiach “Domu Turka” w Augustowie.
Liczne napisy świadczące o obecności więźniów przetrzymywanych przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Augustowie odkryli konserwatorzy pracujący na zlecenie Instytutu Pileckiego w podziemiach „Domu Turka”.
Piwnice terroru
Badania konserwatorskie w piwnicach “Domu Turka” rozpoczęły się w styczniu 2023 roku. Pomieszczenia wykorzystywano jako cele więzienne w okresie działalności Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, który mieścił się w “Domu Turka” w latach 1945-1956. Przetrzymywano w nim m. in. żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego – AKO i WiN walczących w okresie powojennym z nową komunistyczną władzą. Na podstawie wcześniejszych analiz historycznych konserwatorzy rozpoczęli pracę nad skrupulatnym odkrywaniem poszczególnych warstw tynków i pobiał pokrywających ściany cel. Po usunięciu warstw tynków datowanych na lata 80. XX wieku udało się im dotrzeć do warstw pobiał datowanych na lata 40. i 50. XX wieku. Na ich powierzchni odkryto liczne napisy świadczące o przetrzymywaniu w piwnicach „Domu Turka” ludzi związanych z polskim podziemiem niepodległościowym.
Ślady zbrodni
Pierwszy etap prac miał na celu ustalenie skali zjawiska. Ilość napisów oraz stan ich zachowania przeszły nasze najśmielsze oczekiwania. Teraz dokumentujemy każdy napis oraz zabezpieczamy znaleziska na czas planowanych prac budowlanych. Zależy nam na tym, aby ustalić tożsamość wszystkich osób, które pozostawiły swój ślad w piwnicach dawnego aresztu śledczego PUBP. Chcemy, aby na przyszłej wystawie stałej te kruche, często ostatnie materialne ślady życia ofiar terroru komunistycznego były należycie wyeksponowane i udostępnione zwiedzającym
– mówi Bartosz Gralicki, Pełnomocnik Dyrektora Instytutu Pileckiego w Augustowie
W toku prac odsłonięto m. in wyryte na ścianach kalendarze prowadzone przez więźniów, aby nie zgubić rachuby czasu, krzyż nad wejściem do jednej z cel, odręczne rysunki, imiona, nazwiska, daty, miejscowości pochodzenia zatrzymanych. Przykładowe treści już rozczytanych napisów to: „Boże ratuj mnie”, „walka o niepodległość”, „zostali aresztowani 23 września 1951” i wiele innych.
„Dom Turka”
Dom Turka to popularna nazwa budynku położonego w Augustowie przy ulicy 3 Maja. W latach 1940-1941 mieściła się tam siedziba rejonowego zarządu NKWD a w latach 1945-1956 – areszt śledczy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. W lipcu 1945 r. w tym miejscu mieścił się jeden z obozów filtracyjnych stworzonych przez Sowietów w trakcie Obławy Augustowskiej. Od 2021 r. budynek jest w rękach Instytutu Pileckiego, który tworzy w nim Dom Pamięci Obławy Augustowskiej.
Zobacz także
- Od inspirującej dyskusji do twórczej praktyki: Relacja z warsztatów pisania tekstów o tematyce patriotycznej
Aktualności
Od inspirującej dyskusji do twórczej praktyki: Relacja z warsztatów pisania tekstów o tematyce patriotycznej
Pierwszy weekend marca obfitował w niewątpliwie udane wydarzenia o charakterze artystyczno-historycznym, które zostały zorganizowane przez Dział Edukcji przy współpracy z Młodzieżową Radą Instytutu Pileckiego. Ciekawi efektów?
- Fotorelacja z koncertu ku czci Żołnierzy Wyklętych | Sztywny Pal Azji
Aktualności
Fotorelacja z koncertu ku czci Żołnierzy Wyklętych | Sztywny Pal Azji
1 marca, z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Instytut Pileckiego w Augustowie zorganizował upamiętniający koncert. Tego wieczoru na scenie wystąpił zespół Sztywny Pal Azji.
- Powstaje Dom Pamięci Obławy Augustowskiej!
Aktualności
Powstaje Dom Pamięci Obławy Augustowskiej!
Budujemy Dom Pamięci Obławy Augustowskiej! Upamiętniamy ofiary największej zbrodni na Polakach po II wojnie światowej.
- Przed Wami premiera singla "W salonie" w wykonaniu Jagody Kret!
Aktualności
Przed Wami premiera singla "W salonie" w wykonaniu Jagody Kret!
„W salonie” to singiel zapowiadający płytę „LIPCOWE ‘45”, wydawaną przez Instytut Pileckiego we współpracy z Agora Digital Music, która ukaże się jeszcze w tym roku.
- Dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
Aktualności
Dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
Zgłoś się do wyjątkowego projektu kulturalno–historycznego i dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
- SZTYWNY PAL AZJI | KONCERT KU CZCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
Aktualności
SZTYWNY PAL AZJI | KONCERT KU CZCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
"TO JEST MOJA KREW! TO JEST WOLNOŚĆ, KTÓRĄ MAM!"
- 84. rocznica obchodów zesłania Polaków do Związku Sowieckiego - FOTORELACJA
Aktualności
84. rocznica obchodów zesłania Polaków do Związku Sowieckiego - FOTORELACJA
Za nami 3-dniowe obchody 84. rocznicy pierwszej deportacji Polaków do Związku Sowieckiego.
- Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
Aktualności
Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
- „Syberia – zesłania i powroty.” | 84. rocznica pierwszej deportacji do Związku Sowieckiego
Aktualności
„Syberia – zesłania i powroty.” | 84. rocznica pierwszej deportacji do Związku Sowieckiego
Z okazji 84. rocznicy pierwszej deportacji Polaków do Związku Sowieckiego Instytut Pileckiego w Augustowie zaprasza na szereg wydarzeń kulturalnych „Syberia – zesłania i powroty.”
- Zimowe ferie z Instytutem Pileckiego w Augustowie!
Aktualności
Zimowe ferie z Instytutem Pileckiego w Augustowie!
❄️ Zimowe ferie w województwie podlaskim tuż, tuż. Sprawdźcie co przygotowaliśmy dla Was, aby tegoroczne dni wolne były dalekie od nudy! ❄️
- LIPCOWI. Twarze Ofiar Obławy Augustowskiej | wystawa czasowa
Aktualności
LIPCOWI. Twarze Ofiar Obławy Augustowskiej | wystawa czasowa
Wystawa LIPCOWI po raz kolejny zagości w Augustowie!
- Dom Pamięci Obławy Augustowskiej coraz bliżej! Przedstawiamy postępy nad pracami remontowymi w Domu Turka
Aktualności
Dom Pamięci Obławy Augustowskiej coraz bliżej! Przedstawiamy postępy nad pracami remontowymi w Domu Turka
Czas na podsumowanie postępów nad pracami remontowymi w Domu Turka! Już w przyszłym roku planowane jest tam otwarcie jedynego na świecie Muzeum Pamięci Obławy Augustowskiej.