Od tej historii wszystko się zaczęło...! Geneza utworu "Piwnica u Dowgierdów" - Instytut Pileckiego
Od tej historii wszystko się zaczęło...! Geneza utworu "Piwnica u Dowgierdów"
Przyjaźń i śmierć
Wczesnym wieczorem 15 lipca 1945 roku troje przyjaciół wracało do domu z
letniej potańcówki. Niedawno skończyła się wojna, a Tadeusz, Mieczysław (z
prawej) i Władysław (w środku) spędzali ostatnie, wspólne wakacje przed
wejściem w dorosłe życie.
Tadeusz Stelmasik (ur. 1925) w trakcie wojny został wywieziony wraz z rodziną na roboty przymusowe do Niemiec. Po powrocie do Augustowa zamieszkał u swojej krewnej – Zofii Dyczewskiej, nieopodal domu Mieczysława Jatkowskiego (ur. 1927). Matka Mieczysława pozwoliła mu wyjść z kolegami pod warunkiem, że wróci przed godziną policyjną. Władysław Jedliński (ur. 1927) miał wielki talent muzyczny. Potrafił zagrać niemal na każdym instrumencie. Wczesnym popołudniem 15 lipca wybiegł na spotkanie z przyjaciółmi z gitarą przewieszoną przez ramię. Wszyscy trzej byli członkami Armii Krajowej, a następnie – Armii Krajowej Obywatelskiej.
Na ulicy Nowomiejskiej zatrzymał ich sowiecki patrol. Zostali aresztowani i
umieszczeni w domu Dowgierdów na augustowskim Zarzeczu. Tam, w czasie
Obławy Augustowskiej, znajdował się jeden z punktów filtracyjnych stworzonych przez sowiecki kontrwywiad wojskowy „SMIERSZ”. Świadkowie widzieli tam trzech pobitych, młodych chłopaków – jeden z nich przez cały czas miał ze sobą gitarę. W pewnym momencie wywieziono ich ciężarówką w nieznanym kierunku.
Mieczysław Jatkowski, Tadeusz Stelmasik i Władysław Jedliński, podobnie jak
pozostałe ofiary Obławy Augustowskiej, zostali zamordowani przez Sowietów. Ich rodziny do dzisiaj nie znają miejsca ich pochówku.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Historia Mieczysława, Władysława i Tadeusza zainspirowała Aleksandrę Górecką do napisania tekstu piosenki „Piwnica u Dowgierdów”. Utwór opracował muzycznie Łukasz Żurkowski, lider zespołu „ŻURKOWSKI”, a jego premierowe wykonanie miało miejsce w Augustowie 9 lipca 2022 r. podczas Festiwalu „Lipcowi” z okazji 77. rocznicy Obławy Augustowskiej. Artyści zaprezentują wtedy 10 unikalnych utworów inspirowanych autentycznymi losami ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku.
1 lipca 2022 r. opublikowany został klip promujący singiel:
Dom Dowgierdów w Augustowie, okres międzywojenny. Dom Dowgierdów to
jedno z miejsc w którym przetrzymywano, przesłuchiwano i torturowano osoby pojmane w Obławie Augustowskiej
Zobacz także
- Od inspirującej dyskusji do twórczej praktyki: Relacja z warsztatów pisania tekstów o tematyce patriotycznej
Aktualności
Od inspirującej dyskusji do twórczej praktyki: Relacja z warsztatów pisania tekstów o tematyce patriotycznej
Pierwszy weekend marca obfitował w niewątpliwie udane wydarzenia o charakterze artystyczno-historycznym, które zostały zorganizowane przez Dział Edukcji przy współpracy z Młodzieżową Radą Instytutu Pileckiego. Ciekawi efektów?
- Fotorelacja z koncertu ku czci Żołnierzy Wyklętych | Sztywny Pal Azji
Aktualności
Fotorelacja z koncertu ku czci Żołnierzy Wyklętych | Sztywny Pal Azji
1 marca, z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Instytut Pileckiego w Augustowie zorganizował upamiętniający koncert. Tego wieczoru na scenie wystąpił zespół Sztywny Pal Azji.
- Powstaje Dom Pamięci Obławy Augustowskiej!
Aktualności
Powstaje Dom Pamięci Obławy Augustowskiej!
Budujemy Dom Pamięci Obławy Augustowskiej! Upamiętniamy ofiary największej zbrodni na Polakach po II wojnie światowej.
- Przed Wami premiera singla "W salonie" w wykonaniu Jagody Kret!
Aktualności
Przed Wami premiera singla "W salonie" w wykonaniu Jagody Kret!
„W salonie” to singiel zapowiadający płytę „LIPCOWE ‘45”, wydawaną przez Instytut Pileckiego we współpracy z Agora Digital Music, która ukaże się jeszcze w tym roku.
- Dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
Aktualności
Dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
Zgłoś się do wyjątkowego projektu kulturalno–historycznego i dołącz do Młodzieżowej Rady Instytutu Pileckiego w Augustowie!
- SZTYWNY PAL AZJI | KONCERT KU CZCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
Aktualności
SZTYWNY PAL AZJI | KONCERT KU CZCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
"TO JEST MOJA KREW! TO JEST WOLNOŚĆ, KTÓRĄ MAM!"
- 84. rocznica obchodów zesłania Polaków do Związku Sowieckiego - FOTORELACJA
Aktualności
84. rocznica obchodów zesłania Polaków do Związku Sowieckiego - FOTORELACJA
Za nami 3-dniowe obchody 84. rocznicy pierwszej deportacji Polaków do Związku Sowieckiego.
- Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
Aktualności
Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
Za nami pierwszy dzień spotkań z cyklu „Syberia - zesłania i powroty”!
- „Syberia – zesłania i powroty.” | 84. rocznica pierwszej deportacji do Związku Sowieckiego
Aktualności
„Syberia – zesłania i powroty.” | 84. rocznica pierwszej deportacji do Związku Sowieckiego
Z okazji 84. rocznicy pierwszej deportacji Polaków do Związku Sowieckiego Instytut Pileckiego w Augustowie zaprasza na szereg wydarzeń kulturalnych „Syberia – zesłania i powroty.”
- Zimowe ferie z Instytutem Pileckiego w Augustowie!
Aktualności
Zimowe ferie z Instytutem Pileckiego w Augustowie!
❄️ Zimowe ferie w województwie podlaskim tuż, tuż. Sprawdźcie co przygotowaliśmy dla Was, aby tegoroczne dni wolne były dalekie od nudy! ❄️
- LIPCOWI. Twarze Ofiar Obławy Augustowskiej | wystawa czasowa
Aktualności
LIPCOWI. Twarze Ofiar Obławy Augustowskiej | wystawa czasowa
Wystawa LIPCOWI po raz kolejny zagości w Augustowie!
- Dom Pamięci Obławy Augustowskiej coraz bliżej! Przedstawiamy postępy nad pracami remontowymi w Domu Turka
Aktualności
Dom Pamięci Obławy Augustowskiej coraz bliżej! Przedstawiamy postępy nad pracami remontowymi w Domu Turka
Czas na podsumowanie postępów nad pracami remontowymi w Domu Turka! Już w przyszłym roku planowane jest tam otwarcie jedynego na świecie Muzeum Pamięci Obławy Augustowskiej.