Od tej historii wszystko się zaczęło...! Geneza utworu "Piwnica u Dowgierdów" - Instytut Pileckiego
Od tej historii wszystko się zaczęło...! Geneza utworu "Piwnica u Dowgierdów"
Przyjaźń i śmierć
Wczesnym wieczorem 15 lipca 1945 roku troje przyjaciół wracało do domu z
letniej potańcówki. Niedawno skończyła się wojna, a Tadeusz, Mieczysław (z
prawej) i Władysław (w środku) spędzali ostatnie, wspólne wakacje przed
wejściem w dorosłe życie.
Tadeusz Stelmasik (ur. 1925) w trakcie wojny został wywieziony wraz z rodziną na roboty przymusowe do Niemiec. Po powrocie do Augustowa zamieszkał u swojej krewnej – Zofii Dyczewskiej, nieopodal domu Mieczysława Jatkowskiego (ur. 1927). Matka Mieczysława pozwoliła mu wyjść z kolegami pod warunkiem, że wróci przed godziną policyjną. Władysław Jedliński (ur. 1927) miał wielki talent muzyczny. Potrafił zagrać niemal na każdym instrumencie. Wczesnym popołudniem 15 lipca wybiegł na spotkanie z przyjaciółmi z gitarą przewieszoną przez ramię. Wszyscy trzej byli członkami Armii Krajowej, a następnie – Armii Krajowej Obywatelskiej.
Na ulicy Nowomiejskiej zatrzymał ich sowiecki patrol. Zostali aresztowani i
umieszczeni w domu Dowgierdów na augustowskim Zarzeczu. Tam, w czasie
Obławy Augustowskiej, znajdował się jeden z punktów filtracyjnych stworzonych przez sowiecki kontrwywiad wojskowy „SMIERSZ”. Świadkowie widzieli tam trzech pobitych, młodych chłopaków – jeden z nich przez cały czas miał ze sobą gitarę. W pewnym momencie wywieziono ich ciężarówką w nieznanym kierunku.
Mieczysław Jatkowski, Tadeusz Stelmasik i Władysław Jedliński, podobnie jak
pozostałe ofiary Obławy Augustowskiej, zostali zamordowani przez Sowietów. Ich rodziny do dzisiaj nie znają miejsca ich pochówku.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Historia Mieczysława, Władysława i Tadeusza zainspirowała Aleksandrę Górecką do napisania tekstu piosenki „Piwnica u Dowgierdów”. Utwór opracował muzycznie Łukasz Żurkowski, lider zespołu „ŻURKOWSKI”, a jego premierowe wykonanie miało miejsce w Augustowie 9 lipca 2022 r. podczas Festiwalu „Lipcowi” z okazji 77. rocznicy Obławy Augustowskiej. Artyści zaprezentują wtedy 10 unikalnych utworów inspirowanych autentycznymi losami ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku.
1 lipca 2022 r. opublikowany został klip promujący singiel:
Dom Dowgierdów w Augustowie, okres międzywojenny. Dom Dowgierdów to
jedno z miejsc w którym przetrzymywano, przesłuchiwano i torturowano osoby pojmane w Obławie Augustowskiej
Zobacz także
- W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA
Aktualności
W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945 | KONFERENCJA NAUKOWA
14 i 15 listopada 2024 r. w Augustowie odbyła się konferencja "W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945".
- Program konferencji | W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945
Aktualności
Program konferencji | W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945
Instytut Pileckiego zaprasza na konferencję naukową pt. „W przededniu Obławy Augustowskiej. Suwalszczyzna 1939-1945”, która umożliwi podjęcie dyskusji oraz przedstawienie stanu wiedzy na temat II wojny światowej w odniesieniu do regionu Ziemi Augustowskiej
- Obchody 40. rocznicy śmierci błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki.
Aktualności
Obchody 40. rocznicy śmierci błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki.
25 i 26 października zorganizowaliśmy dwa wyjątkowe wydarzenia, w ramach ogólnopolskich obchodów 40. rocznicy męczeńskiej śmierci błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszko.
- Wrzesień w Instytucie Pileckiego w Augustowie
Aktualności
Wrzesień w Instytucie Pileckiego w Augustowie
Działalność prowadzona przez augustowski dział Instytutu Pileckiego jest wyjątkowo szeroka. Sam wrzesień obfitował w wiele wydarzeń kulturalnych, spotkań, konferencji, których motywem przewodnim była Obława Augustowska.
- Podsumowanie II edycji słuchowiska "Obława Augustowska słowami Alicji Maciejowskiej"
Aktualności
Podsumowanie II edycji słuchowiska "Obława Augustowska słowami Alicji Maciejowskiej"
W miniony piątek odbyła się długo wyczekiwana II edycja słuchowiska "Obława Augustowska słowami Alicji Maciejowskiej".
- II Edycja słuchowiska leśnego, poświęconego Obławie Augustowskiej
Aktualności
II Edycja słuchowiska leśnego, poświęconego Obławie Augustowskiej
Już 6 września 2024 roku, przy Kościele pw. Św. Marii Magdaleny w Mikaszówce, odbędzie się II edycja słuchowiska leśnego, poświęconego Obławie Augustowskiej.
- Za nami 3. edycja festiwalu LIPCOWI '45!
Aktualności
Za nami 3. edycja festiwalu LIPCOWI '45!
Za nami 6-dniowy festiwal LIPCOWI '45, organizowany z okazji 79. rocznicy Obławy Augustowskiej! Zapraszamy do obejrzenia relacji z przebiegu wydarzeń przygotowanych przez Instytut Pileckiego, które odbyły się w dniach 6-12 lipca.
- Uroczyste obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | 12 lipca - Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
Aktualności
Uroczyste obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | 12 lipca - Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
12 lipca w Augustowie odbyły się organizowane przez dział Instytutu Pileckiego ds. upamiętnienia Obławy Augustowskiej uroczystości, mające na celu upamiętnienie Ofiar największej zbrodni dokonanej przez Sowietów na Polakach po II wojnie światowej.
- Obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | Fotorelacja z koncertu LIPCOWI'45
Aktualności
Obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej | Fotorelacja z koncertu LIPCOWI'45
W sobotę 6 lipca, już po raz trzeci na błoniach rzeki Netty w Augustowie, odbył się wyjątkowy koncert LIPCOWI '45, inaugurujący obchody 79. rocznicy Obławy Augustowskiej.
- "Cukiernia u Turka" powróciła do Augustowa! | fotorelacja
Aktualności
"Cukiernia u Turka" powróciła do Augustowa! | fotorelacja
31 maja Rynek Zygmunta Augusta po raz kolejny przeniósł mieszkańców Augustowa i odwiedzających go turystów w okres XX-lecia międzywojennego, kiedy to w "Domu Turka" mieściła się cukiernia ANGORA!
- Piknik ułański "Ułańskie Serca" | fotorelacja
Aktualności
Piknik ułański "Ułańskie Serca" | fotorelacja
1 czerwca 2024 roku odbyła się pierwsza edycja pikniku ułańskiego „Ułańskie Serca”. Stoiska edukacyjne i pokazy kawaleryjskie to tylko część atrakcji, które odbyły się nad jeziorem Studzieniczna!
- Konkurs fotograficzny "Drugie życie zdjęć Judela Rotsztejna"!
Aktualności
Konkurs fotograficzny "Drugie życie zdjęć Judela Rotsztejna"!
[03.07.2024 r. - Konkurs rozstrzygnięty] Pasjonujesz się fotografią? Inspiracje odnajdujesz w starych kliszach? A może interesujesz się przedwojennym Augustowem? Nie czekaj i zgłoś się do konkursu fotograficznego "Drugie życie zdjęć Judela Rotsztejna"!